۳-۸- نمونه آماری
به منظور گردآوری داده های مورد نیاز درباره افراد جامعه می توان یکی از روش های زیر از روش های زیر را به کنار برد.
الف) گردآوری داده ها از طریق شمارش کامل افراد(سر شماری)
ب) گردآوری داده ها از طریق نمونه گیری
بطور کلی، از نظر تحلیل آماری حتی اگر داده ها از طریق سرشماری کامل گردآوری شده باشند، می توان افراد مشاهده را بعنوان نمونه ای از جامعه منظور نمود. این حالت در مواردی رخ می دهد که تعداد افراد جامعه مورد مطالعه چندان زیاد نموده و نمونه گیری ضرورت نداشته باشد.
نمونه آماری تعداد محدودی از آمار جامعه آماری هستند که بیان کننده ویژگی های اصلی جامعه می باشند.تعمیم یافته های تحقیق از نمونه به جامعه همیشه رضایت بخش نیست، زیرا نمی توان در همه موارد اطمینان داشت که نمونه معرف جامعه است، بلکه در اغلب موارد بین نمونه و جامعه اختلاف وجود دارد. اما در صورتی که نمونه بصورت تصادفی انتخاب شود و اندازه آن نیز کافی باشد. اختلاف بین نمونه و جامعه کاهش خواهد یافت. در اینجا، این سؤال مطرح است که اندازه نمونه چقدر باید باشد. متاسفانه جواب قاطعی برای این سؤال وجود ندارد. فرض کنید حجم جامعه ای از ۱۰۰۰ نفر دانش آموز تشکیل شده است. نمونه ای که از این جامعه باید انتخاب شود، طبیعی است که باید کوچک باشد. برای مثال آیا نمونه های با حجم ۱، ۲ و یا ۳ نفر کفایت می کند. احتمالاً نمونه های کمتر از ۳۰ نفر هم کوچک محسوب می شوند.از طرف دیگر، نمونه با حجم بزرگ مستلزم صرف منابع انسانی، مالی و زمانی است.
در این تحقیق از روش نمونه گیری سرشماری ساده استفاده شده است. بدین صورت که از بین کارکنان بانک توسعه تعاون در سطح شهرستان مشهد ، تعداد ۲۵۰نفر انتخاب شده است که ۲۵۰ پرسشنامه برگشت داده شده است.
از آنجائیکه در پژوهش های غیر آزمایشی منظور پژوهشگر غالباً برآورد میانگین جامعه است و با توجه به این امر که معمولاً توزیع متغیرهای مورد مطالعه ممکن است بهنجار نباشد، توصیه می شود که حجم نمونه بیش از ۳۰ انتخاب گردد. در این حالت براساس قضیه حد مرکزی توزیع میانگین نمونه به نجار است.
با توجه به این که جامعه آماری تحقیق، کارکنان بانک توسعه تعاون در سطح شهرستان مشهد می باشد و بدلیل گسترده بودن جامعه، تعیین دقیق تعداد نمونه مورد نیاز، مشکل خواهد بود، لذا با فرض نامحدود بودن جامعه آماری از روش نمونه گیری با فرمول ذیل استفاده شده است:
که در این فرمولZ مقدار متغیر نرمال واحد متناظر با سطح اطمینان، p برآورد نسبت صفت متغیر با بهره گرفتن از مطالعات قبلی و q برابر با p-1 است. چنانچه p در دسترس نباشد می توان آنرا ۵/۰ فرض کرد که در این حالت مقدار واریانس و حجم نمونه به حداکثر خود می رسد. d خطای نمونه گیری است. خطای نمونه گیری درجه ای است که بر اساس آن آماره یک نمونه می توان از ارزشی که باید بدست می آورد، تفاوت داشته باشد. مقدار آلفای این تحقیق نیز ۰۵/۰ لحاظ شد.
۳-۹- تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها
دراین پژوهش از دو نوع روش آماری جهت بررسی و تجزیه و تحلیل داده ها با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS استفاده گردیده است.
الف) برای استخراج، تلخیص و طبقه بندی دادها و نیز تحلیل داده ها جمعیت شناختی از روش های آمار توصیفی استفاده شده است( آذر و مومنی،۱۳۸۲). در این روش آماری از جدول توزیع فراوانی و شاخصهای آن مانند میانگین، انحراف معیار، ضریب نسبی تغییرات و اثربخشی هر سوال استفاده شده است.جهت آماده کردن متغیرها از کدگذاری مجدد(Recode) آنها برای ذیل استفاده شده است:
۱- دادن ترتیبی مجدد به مولفه های یک متغیر
۲- جمع کردن مولفه های یک متغیر در مولفه های کمتر
۳- هم وزن کردن متغیرهای با نمرات مختلف که از طیف های دو نوع پرسش نامه بدست آمده است.
ب- جهت آزمون فرضیات و تاثیر متغیرهای مستقل بر وابسته و همچنین تعیین سطح معناداری نتایج بدست آمده، از آمار استنباطی و آزمونهای پارامتریک استفاده شده است. در آمار استنباطی با بهره گرفتن از داده ها و اطلاعات حاصله از نمونه به برآورد و پیشگویی ویژگی های جامعه آماری مورد مطالعه پرداخته میشود و نتایج حاصله از مشاهدات از نمونه به جامعه آماری تعمیم داده میشود. در آمار پارامتریک ساختار معینی درباره توزیع جامعه فرض میشود. در این پژوهش از آزمون t با نمونه جفت برای استنباط هایی درباره میانگین های دو متغیر و از آزمون واریانس یک طرفه برای استنباط هایی درباره واریانس ها استفاده میشود. در هر دو این آزمونها فرض براین است که نمونه هایی از جامعه نرمال مورد استفاده قرار گرفته است. آزمونهای مورد استفاده در این پژوهش برای تائید یا عدم تائید فرضیه های پژوهش، به شرح ذیل بوده است:
۱- آزمون t با نمونه جفت: (مهرعلی زاده و چینی ساز،۱۳۸۴) این آزمون زمانی استفاده میشود که یک نمونه آماری دوباره تحت آزمون قرار گیرد لذا از این آزمون برای آزمون فرضیات اهم و اول تا سوم استفاده شده است. زیرا در پی کسب نظرات پاسخگویان نسبت به مدل ارائه شده، میباشیم. در این آزمون فرض صفر برای زمانی است که مقادیر میانگین در دو جامعه اختلاف معناداری باهم نداشته باشند و فرض یک خلاف این ادعا میباشد.
آماره آزمون t برای بررسی مساوی است با:
H1 H0 H1
(/۲) (۱-) (/۲)
-۱٫۹۶ +۱٫۹۶
نمودار ۳-۱: منحنی آزمون t با دو نمونه جفت
۲- آزمون آنالیز واریانس یک طرفه: در این آزمون وقتی که دو متغیر مستقل و وابسته وجود داشته و متغیر مستقل (عامل) مشاهدات را به چند گروه یا سطح تقسیم میکند، استفاده میوشد. لذا برای آزمون فرضیهها که در پی مقایسه نظرات اساتید، از این آزمون استفاده شده است.
در این آنالیز فرضیه صفر برابری میانگینها را با توجه به نسبت F (آماره آزمون) بررسی میکند. اگر نسبت F حاصل از آزمون واریانس، بزرگتر از F باشد، فرض صفر رد میشود.
میزان آماره F از فرمول مقابل محاسبه میشود.
که در آن SSF مجموع مربعات بین گروه ها،ni تعداد مشاهدات گروه iام، Si2 واریانس مشاهدات گروه iام، n تعداد کل مشاهدات گروه ها و k تعداد گروه ها میباشد.
SSE نیز مجموع مربعات درون گروهی و df نیز درجه آزادی میباشد. اگر k تعداد گروه ها و n تعداد نونه ها باشند، درجه آزادی (df) بین گوهی از ۱-k و درجه آزادی درون گروهی از محاسبه n-k بدست میآید.
اگر واریانس بین گروه ها و درون گروهی تقریباً برابر باشند، میتوان نتیجه گرفت که میانگین گروه ها با سطح خطای مورد نظر برابرند.
H0 H0
۱-
F
نمودار ۳-۲: منحنی آزمون آنالیز واریانس یک طرفه
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱- مقدمه
فصل چهارم به تجزیه و تحلیل یافتههای پژوهش اختصاص دارد. بدین منظور فرضیات پژوهشی به وسیله پرسشنامه طراحی شده مورد آزمون آماری قرار میگیرد. این فصل مشتمل بر دو بخش کلی است. بخش نخست به تحلیل توصیفی متغیرهای بیوگرافیک(زندگینامهای) میپردازد. این متغیرها مشتمل هستند بر و تحلیل توصیفی دادههای جمعیت شناختی (جنسیت، سن، سطح تحصیلات و سابقه شغلی اعضای نمونه) و تجزیه و تحلیل توصیفی دادهای اختصاصی تحقیق (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار) میشود.
در بخش آمار استنباطی نخست به تعیین اعتبار و پایایی پرسشنامه پرداخته شده است. در ادامه آزمون فرضیات آماری انجام دهش است. پژوهش حاضر دارای پنج فرضیه است، که برخاسته از مدل مفهومی تحقیق است. لازم به ذکر است فرضیهها، بر اساس دانش گردآوری شده از منابع کتابخانهای، مدل مفهومی تحقیق، و اعمال نظرات اساتید راهنما و مشاور تدوین شده است، و در ادامه جهت آزمون فرضیهها از دادههای پرسشنامه(پیمایش) استفاده شده است.
۴-۲- تجزیه و تحلیل توصیفی دادهها
۴-۲-۱- دادههای جمعیت شناختی
این بخش، دادههای مربوط به توصیف پارامترهای آماری مربوط جنسیت، سن، سطح تحصیلات و سابقه شغلی اعضای نمونهاختصاص دارد. بر حسب متغیرهای مورد آزمون دادهها مورد تحلیل قرار میگیرند. لازم به ذکر است سنجهها و متغیرهای مورد بررسی دارای انواع اسمی، رتبهای، فاصلهای و نسبتی هستند. از باب مثال متغیر جنسیت از نوع اسمیو سایر متغیرهای سن، تحصیلات، سابقه از نوع رتبهای میباشند.
۴-۲-۱-۱- جنسیت
جدول۴-۱- توزیع آماری جنسیت اعضای نمونه انتخابی(پاسخ دهندگان)
فراوانی |